Пасхальное послание Патриарха Московского и всея Руси Кирилла

ПАСХАЛЬНОЕ ПОСЛАНИЕ ПАТРИАРХА МОСКОВСКОГО И ВСЕЯ РУСИ КИРИЛЛА АРХИПАСТЫРЯМ, ПАСТЫРЯМ, ДИАКОНАМ, МОНАШЕСТВУЮЩИМ И ВСЕМ ВЕРНЫМ ЧАДАМ РУССКОЙ ПРАВОСЛАВНОЙ ЦЕРКВИ

Возлюбленные о Господе Преосвященные архипастыри, всечестные пресвитеры и диаконы, боголюбивые иноки и инокини, дорогие братья и сёстры!

В нынешний праздник праздников и торжество из торжеств, которое, по слову святителя Григория Богослова, столько превосходит все торжества, не только человеческие и земные, но даже Христовы и для Христа совершаемые, сколько солнце превосходит звезды (Слово 45. На Святую Пасху), с великой радостью обращаю к вам древнее и вечно новое, всем привычное и в то же время неизменно окрыляющее наши сердца приветствие:

ХРИСТОС ВОСКРЕСЕ!

В этих двух жизнеутверждающих словах содержится столько силы, что от них лица людей сияют духовной радостью и буквально преображается окружающая нас действительность: небо, земля и даже преисподняя исполняются света, видимый и невидимый мир празднует, ибо восстал Христос, веселие вечное (канон праздника).

Воскресение Спасителя – это не просто историческое событие, о котором узнаём из священных текстов. Это краеугольный камень веры и, по слову святителя Московского Филарета, вечная новость, источник размышления, удивления, благодарности и надежды (Слово в день Святой Пасхи).

Воплощением, страданием и тридневным восстанием Спаситель обновляет человеческую природу, избавляет нас от власти греха и смерти, отверзает людям врата Небесного Царства и указывает нам путь к единству с Творцом. Именно во Христе, примирившем с Богом мир (2 Кор. 5:19), все мы имеем возможность получить усыновление и оправдание, обрести вечную жизнь, ибо нет другого имени под небом, которым надлежало бы нам спастись, кроме имени Иисуса, Которого Бог воскресил из мёртвых (Деян. 4:10-12).

Восстание из гроба Спасителя прелагает смерть в бессмертие, печаль – в радость, обречённость – в надежду. На Кресте и в Воскресении нам открывается Бог бесконечной благости и совершенной любви.

Осознание этой всепобеждающей любви Божией побуждает нас к благодарности Создателю и даёт силы преодолевать самые тяжёлые душевные состояния и трудные обстоятельства, возвышает над суетой повседневности, помогает исправить прежние ошибки и разрушает уныние, препятствующее нам полноценно жить и духовно развиваться.

Нередко люди поддаются лукавым помыслам о том, что зло господствует и торжествует, а добро представляется незаметным и слабым. Наш разум сомневается в силе совершённого Христом Искупления, когда видит вокруг смерть близких, слышит о вечности мучений для грешников со страниц Евангелия и наблюдает за миром, лежащим во зле (1 Ин. 5:19). Но Церковь Божия на протяжении тысячелетий убедительно свидетельствует: Спаситель победил грех, истребил смерть и опустошил ад (свт. Иоанн Златоуст. Слово огласительное на Святую Пасху). Христос одолел неизбежность смерти и всеобщность зла, и мы смотрим на их поражение глазами веры уже из жизни будущего века, с Пасхальной высоты.

Восстание Господа из гроба напоминает нам не только о самом важном событии минувшего, но и свидетельствует о грядущем всеобщем воскресении, ибо если мы веруем, что Иисус умер и воскрес, то и умерших в Иисусе Бог приведёт с Ним (1 Фес. 4:14). Нам же необходимо через исполнение заповедей Господних, через совершение дел любви и милосердия, через участие в тáинственной жизни Церкви присоединиться к Христовой победе и остаться верным Ему до конца, памятуя слова Священного Писания: терпение нужно вам, чтобы, исполнив волю Божию, получить обещанное (Евр. 10:36).

А посему, возлюбленные братья и сёстры, по слову апостола, не оставляйте упования вашего, которому предстоит великое воздаяние (Евр. 10:35). И пусть праздник Воскресения Господа Иисуса будет неизменным напоминанием об этих неложных Божественных обещаниях, дающих нам надежду и силы в самых сложных обстоятельствах. Пусть это торжество вдохновляет всех нас жить в вере и любви, зная, что ни смерть, ни страдания, ни зло не способны одолеть нас, если мы со Христом и во Христе, победившем грех, смерть и всякую неправду.

Будем же праздновать Пасху Господню чистотой жизни, благонравием и добрыми делами (свт. Афанасий Великий. Десятое пасхальное послание), дабы, преображаясь в нового человека во Христе и служа Богу живому и истинному, ожидать с небес Сына Его, Которого Он воскресил из мёртвых, Иисуса, избавляющего нас от грядущего гнева (1 Фес. 1:9-10). Аминь!

+КИРИЛЛ,
ПАТРИАРХ МОСКОВСКИЙ И ВСЕЯ РУСИ

Пасха Христова, 2024 год

ПАСХАЛЬНАЕ ПАСЛАННЕ ПАТРЫЯРХА МАСКОЎСКАГА І ЎСЯЕ РУСІ КІРЫЛА АРХІПАСТЫРАМ, ПАСТЫРАМ, ДЫЯКАНАМ, МАНАХАМ І ЎСІМ ВЕРНЫМ СЫНАМ І ДОЧКАМ РУСКАЙ ПРАВАСЛАЎНАЙ ЦАРКВЫ

Праасвяшчэнныя архіпастыры, высокашаноўныя пастыры і дыяканы, усячэсныя інакі і інакіні, дарагія браты і сёстры!

Cёння, у свята над святамі і ўрачыстасць над урачыстасцямі, што паводле слова свяціцеля Грыгорыя Багаслова, настолькі пераўзыходзіць усе ўрачыстасці, не толькі чалавечыя і зямныя, але нават Хрыстовы і тыя, што дзеля Хрыста здзяйсняюцца, наколькі сонца пераўзыходзіць зоркі (Слова 45. На Святую Пасху), з вялікай радасцю звяртаю да вас старажытнае і вечна новае, для ўсіх звыклае прывітанне, якое ў той жа час нязменна акрыляе нашы сэрцы:

ХРЫСТОС УВАСКРЭС!

У гэтых двух жыццесцвярджальных словах змяшчаецца столькі сілы, што ад іх твары людзей ззяюць духоўнай радасцю і рэчаіснасць, якая акружае нас, літаральна перамяняецца: неба, зямля і нават прадонне напаўняюцца святлом, бачны і нябачны свет святкуе, бо паўстаў Хрыстос – радасць вечная (канон свята).

Уваскрасенне Спасіцеля – гэта не проста гістарычная падзея, пра якую мы даведваемся са свяшчэнных тэкстаў. Гэта краевугольны камень веры і, паводле слова свяціцеля Маскоўскага Філарэта, вечная навіна, крыніца разважання, здзіўлення, удзячнасці і надзеі (Слова ў дзень Святой Пасхі).

Уцялесненнем, пакутамі і трохдзённым паўстаннем з мёртвых Спасіцель абнаўляе чалавечую прыроду, вызваляе нас з-пад улады граху і смерці, адкрывае людзям вароты Царства Нябеснага і паказвае нам шлях да адзінства з Тварцом. Менавіта ў Хрысце, у Якім Бог прымірыў з Сабою свет (2 Кар. 5:19), усе мы маем магчымасць атрымаць усынаўленне і апраўданне, здабыць вечнае жыццё, бо няма пад небам іншага імені, праз якое належыць нам спасціся, акрамя імені Іісуса, Якога Бог уваскрасіў з мёртвых (Дзеян. 4:10 –12).

Паўстанне Спасіцеля з мёртвых ператварае смерць у бессмяротнасць, смутак – у радасць, безнадзейнасць – у надзею. На Крыжы і ва Ўваскрасенні нам адкрываецца Бог бясконцай дабрыні і дасканалай любові.

Усведамленне гэтай усёпераможнай любові Божай пабуджае нас да ўдзячнасці Стварыцелю і дае нам сілы пераадольваць самы цяжкі душэўны стан і складаныя абставіны, узвышае над мітуснёй паўсядзённасці, дапамагае выправіць ранейшыя памылкі і пераадольвае адчай, які перашкаджае нам паўнавартасна жыць і духоўна развівацца.

Нярэдка людзі паддаюцца падманным уяўленням, што зло пануе і перамагае, а дабро ўяўляецца незаўважным і слабым. Наш розум сумняваецца ў сіле здзейсненага Хрыстом Адкуплення, калі бачыць вакол смерць блізкіх, чуе пра вечнасць пакут для грэшнікаў са старонак Евангелля і назірае за светам, які ляжыць у зле (1 Ін. 5:19). Але Царква Божая на працягу тысячагоддзяў пераканаўча сведчыць: Спасіцель перамог грэх, знішчыў смерць і спустошыў пекла (свц. Іаан Златавуст. Слова аглашальнае на Святую Пасху). Хрыстос адолеў непазбежнасць смерці і ўсеагульнасць зла, і мы глядзім на іх паражэнне вачыма веры ўжо з жыцця будучага веку, з Пасхальнай вышыні.

Паўстанне Спасіцеля з мёртвых нагадвае нам не толькі пра самую важную падзею мінулага, але і сведчыць пра будучае ўсеагульнае ўваскрасенне, бо калі мы веруем, што Іісус памёр і ўваскрэс, то і памерлых у Іісусе Бог прывядзе з Ім (1 Фес. 4:14). Нам жа неабходна праз выкананне запаведзяў Гасподніх, праз здзяйсненне спраў любові і міласэрнасці, праз удзел у таінствах Царквы далучыцца да Хрыстовай перамогі і застацца верным Яму да канца, памятаючы словы Свяшчэннага Пісання: стойкасць патрэбна вам, каб, выканаўшы волю Божую, атрымаць абяцанае (Яўр. 10:36).

А таму, узлюбленыя браты і сёстры, паводле слова апостала, не пакідайце спадзявання вашага, якому належыць вялікая ўзнагарода (Яўр. 10, 35). І няхай свята Ўваскрасення Госпада Іісуса Хрыста будзе нязменным напамінам пра гэтыя праўдзівыя Божыя абяцанні, якія даюць нам надзею і сілы ў самых складаных абставінах. Няхай гэтая ўрачыстасць натхняе ўсіх нас жыць у веры і любові, ведаючы, што ні смерць, ні пакуты, ні зло не змогуць адолець нас, калі мы з Хрыстом і ў Хрысце, Які перамог грэх, смерць і ўсякую няпраўду.

Будзем жа святкаваць Пасху Гасподнюю чысцінёю жыцця, прыстойнасцю і добрымі справамі (свц. Афанасій Вялікі. Дзясятае пасхальнае пасланне), каб, перамяняючыся ў новага чалавека ў Хрысце і служачы Богу жывому і ісціннаму, чакаць з нябёс Сына Яго, Якога Ён уваскрасіў з мёртвых, Іісуса, Які збаўляе нас ад надыходзячага гневу (1 Фес. 1:9 –10). Амінь!

+КІРЫЛ,
ПАТРЫЯРХ МАСКОЎСКІ І ЎСЯЕ РУСІ

Пасха Хрыстова, 2024 год